DEHB’liler için beslenme rehberi

Bana, DEHB’lilerin nasıl beslenmesi gerektiğini o kadar çok soruyorlar ki! Aslında tüm DEHB’lilerin sıkıntılarını sıfırlayıp, güçlü yönlerinin ortaya çıkmasını sağlayacak sihirli bir reçete verebilmeyi çok isterdim. Ama maalesef herkese birden iyi gelecek tek bir reçete yok. Yine de araştırmalar bazı besinlerin DEHB’nin belirtilerini azaltmada, ruh halini dengede tutmada etkili olduğunu gösteriyor. Bazı besinler ise bu belirtileri tetikliyor, hatta daha da kötüleşmesine sebep olabiliyor. İşte bu araştırmalara göre, bir DEHB’li hangi besinlerden uzak durmalı, hangisinden bol bol almalı, buyurun okuyun…

Neler faydalı? 

• Yüksek proteinli gıdalar beynin benzini

DEHB beyin işlevleriyle ilgili bir durum olduğuna göre beyin için iyi olan, nörotransmitter üretimini destekleyen besinlerin hepsi, DEHB için de iyi sayılabilir. Bu besinler neler mi? Fasulye, yağsız peynir, yumurta, et ve fındık gibi yüksek proteinli besinler, konsantrasyon ve odaklanma ile ilgili destekleyici besinlerdir, dolayısıyla bunlardan dengeli bir şekilde tüketebilirsiniz.

• Beslenmenizi renklendirin: Bol bol meyve ve sebze

Kompleks karbonhidratları yani sebzeleri, portakal, mandalina, armut, greyfurt, elma ve kivi gibi meyveleri de bol bol tüketebilirsiniz. Hem bunlar gece rahat bir uyku çekmenize de yardımcı olacaktır.

• Omega 3’ü unutmayın!

Ton balığı, somon, ceviz ve zeytin gibi Omega 3 açısından zengin besinler de günlük diyetinizde bulunması gereken besinler arasında. Omega 3’ün dürtüsellik, hiperaktivite ve konsantrasyon sorunlarını azaltan kanıtlanmış faydaları bulunuyor. İsveç’te 2009 yılında DEHB’liler üzerinde yapılan bir araştırmaya göre⁽¹⁾ her gün belirli miktarda omega 3 verilen çocukların %50’sinin, 6 ay sonra DEHB belirtilerini daha iyi yönetebildiği görülmüş.

• Bitkilerin faydalarını küçümsemeyin

Bir çok kaynakta, ginko, sarı kantaron, jinseng gibi bitkilerin tavsiye edildiğini görüyorum. Henüz etkileri kanıtlanmadığı için, şüpheli yaklaşabilirsiniz. Ancak, üzerinde araştırmalar yapılmış, Avrupa’da da uyku bozukluğu ve hiperaktivite için tavsiye edilen, kedi otu ve melisa karışımından siz de faydalanabilirsiniz. Aman dikkat, günde ne kadar içebileceğinizi doktoruna danışmayı ihmal etmeyin!

• Peki ya besin takviyeleri?

Bazı uzmanlar DEHB’lilerin vitamin, demir, çinko, magnezyum ve diğer bazı mineral takviyeleri alması gerektiğini belirtiyor. Bazılarıysa, dengeli beslenen birinin, herhangi bir besin takviyesine ihtiyaç duymayacağını belirtiyor. Bu konuyu da doktorunuza danışmanızı tavsiye ediyorum. Aslında bütün diyetinizi danışmanızda fayda var. Zira dediğim gibi, herkes için TEK bir reçete yok, size özel istisnai diyetler olabilir.

Nelerden kaçınmalı?

• Enerji veren gıdalar hiperaktiviteyi tetikliyor

Beyaz şeker, bal, unlu gıdalar, şekerlemeler, pirinç ve patates gibi basit karbonhidratlardan ise ne kadar az yerseniz o kadar iyi. Hatta yukarıda saydığım şeker ya da şekerli gıdalar bir anda enerji verdikleri için hızlı bir şekilde hiperaktiviteyi tetikleyebiliyorlar. Tabi bir de midenizi bunlarla doldurduğunuz için yemeniz gerektiği halde yiyemediklerinizi düşünmenizde fayda var.

• Ağır metal ve kurşun içeren gıdalara dikkat

Kurşun içeren gıdalar, aslında herkes için olduğu gibi DEHB’liler için de zararlı. En iyisi riskli olduğunu düşündüğünüz deniz ürünlerinden uzak durun.

• Kafein daha çok uyarıyor

Daha zinde olmak için içtiğimiz kahve, kola gibi kafein içeren içecekler, aslında bizi uyardığı için gergin, hemen sinirlenmeye hazır bir hale getiriyor. Bu yüzden bu içecekleri azaltmakta, hatta tamamen hayatımızdan çıkartmakta fayda var.

• Kimyasallara veda

Özellikle kırmızı ve sarı yapay renklendiricili gıdalar, aspartam gibi katkı maddeleri olan ürünler, MSG (monosodyum glutamat), sodyum benzoat ve nitrat içeren ürünler… Bunları gerçi DEHB’li olalım, olmayalım, hiç birimiz tüketmemeliyiz sanırım.

• Alerjik durumları ve gıda intoleransını es geçmeyin

Araştırmalar DEHB’li çocukların bazı gıdalara hassasiyeti olduğunu, bu gıdaları kestikleri anda, DEHB’nin etkilerinin hafiflediğini gösteriyor. Çocukların yaygın olarak hassasiyet gösterdiği gıdalar arasında süt ürünleri, buğday ve soyayı sayabiliriz. Böyle bir durum olduğunda, doktoru ile durumu takip edip, çocuğun hassas olduğu gıdayı tespit etmek ve bu besinden kaçınmak doğru olacaktır. Bunun dışında astım, egzama ve mide rahatsızlığı gibi sorunlarla kendini gösteren alerjik durumlar da olabilir.
Kafanızı karıştırmadım umarım.  Aslında yapılacaklar basit, Türk usulü bir kahvaltıyla güne başlamak; tam tahıl ekmekli, yumurtalı, yağsız peynirli, zeytinli bir kahvaltı olabilir mesela? Yanına da domates, maydanoz, biber, salatalık… Öğlen sebze yemeği, akşam da salatayla birlikte balık, bakliyat ya da et. Ara öğünlerde fındık, fıstık takviyesi yapabilirsiniz. Biraz deneme yanılmayla, izleri takip ederek çocuğunuza (ve/veya kendinize) en iyi gelen diyeti oluşturabilirsiniz.
Afiyet bal şeker olsun!

Alıntı:

• http://www.additudemag.com/adhd/article/9136-3.html

Kaynaklar:

http://www.additudemag.com/adhd/article/6552.html
http://www.webmd.com/add-adhd/guide/adhd-diets
http://www.activebeat.com/diet-nutrition/15-best-foods-for-children-with-adhd/
http://www.additudemag.com/adhd/article/9136-1.html
https://experiencelife.com/article/connecting-adhd-and-nutrition/
http://www.additudemag.com/adhd/article/859.html
http://www.everydayhealth.com/adhd-pictures/how-food-can-affect-your-childs-adhd-symptoms.aspx#04