Bir Hedefin olsun
Bir Hedefin Olsun !
Okul hayatında yeni bir yıla daha giriyorsun. Yaz boyunca dinlendin, tatil yaptın, eğlendin, kitap okudun ve yeni bir yıl için kendine enerji depoladın. Artık bu enerjiyi kullanma zamanı geldi. Geçen yıl neler yapmıştın? Hangi davranışlar seni başarıya götürdü? Hangi davranışlar seni sevindirdi, hangileri üzdü? Bunları gözden geçirme ve bu yıl geçen yıl boyunca öğrendiklerini davranış haline getirme zamanı: işte tecrübe denilen şey de, bu zaten.
Hala bir hedefin yoksa, sahip olduğun bilgi ve tecrübe ile artık senin için hedef belirleme zamanı gelmiş, demektir. Peki, bunu nasıl mı yapacaksın?
İşte sana bir dizi cevap:
Aşağıdaki soruları cevaplarsan kendine bir hedef oluşturmaya başladın demektir:
1- Ne yapmak istiyorsun?
2- Ne zaman yapmak istiyorsun?
3- Bunu yapmak sana ne kazandıracak?
4- Bunu yapmayı gerçekte ne kadar istiyorsun?
Hedef Tarifi: Hedef Nasıl Olmalı?
Hedefin açık-seçik, zamana bağlı, senin için ulaşılabilir, çekici ve heyecan verici olmalı. En önemli yanı ise, hedefinin gerçekçi olmasıdır.
Örneğin,”……. tarihinde İstanbul Üniversitesi Psikoloji Bölümünde okuyan, geleceğini planlamış bir öğrenci olacağım ve bu başarımı arkadaşlarımla bir Akdeniz seyahati yaparak kutluyor olacağım” şeklinde bir hedef, sana da çekici gelmiyor mu?
Hedefini belirledikten sonra artık adım atmak zamanı gelmiş demektir. Asıl hedefe giden yolda ilerlemek için neler yapman gerekiyor biliyorsun. İstersen hatırlayalım: Kendine küçük küçük hedefler koymalısın. Her gün, her hafta, her ay için küçük hedeflerin olmalı. Bunlar senin ara hedeflerin, asıl hedefine ulaşmanı bunlar sağlayacak. Ulaştığın her hedef ve belirlediğin her yeni hedef seni asıl amacına götürecektir. Her adımda tek basamak: tıpkı merdiven çıkar gibi, tıpkı kilo verirken yaptığın gibi, her hafta bir kilo vermek gibi…
Unutmaman gereken bir şey daha var: Küçük hedeflerine ulaştığında, başardığın için kendini tebrik etmek ve ödüllendirmek.
Çıktığın bu yolda başarıya adım adım yaklaşırken kendini de tanımaya başlayacaksın. Burada bahsettiğimiz kendini tanımak her zaman duyduğun “kendini anlatır mısın, sen nasıl birisin ?” sorusundan çok daha farklı bir tanıma. Örneğin ders çalışırken; Dikkat süren ne kadar? Nasıl öğreniyorsun? Öğrenme biçimin nedir? Hangi öğrenme biçimi, yani işitsel mi, görsel mi, davranışsal mı sende daha ağırlıklı? Seni ne yüreklendirir? Asıl hedefine giden yolda belirlediğin o küçük hedeflere ulaşırken aslında farkında olmadan çoktan bu soruları cevaplamış olacaksın. Şimdi bir parça geriye dön ve herkesten iyi bildiğin o cevapları bir kağıda dök; sakin biçimde, yani sadece sen, kimseden etkilenmeden kendini yeniden farkında olarak bulmaya çalış. Gördüklerinin ya da kağıda döktüğün cevapların seni şaşırtmayacağına eminim. Çünkü söz konusu olan sensin. Senden bahsediyoruz.
Hedefine doğru giderken sıkıldığın, bıktığın zamanlar olacaktır. İçindeki ses sana “yeter artık yoruldum bırak bu saçmalıkları” diyecek, arkadaşların “nedir bu kadar çalışma bırak artık diyecek, televizyonda sevdiğin dizi seni çağıracak, cep telefonundaki mesaj sesleri seni meraklandıracak, yatağın sana bakacak, tatlı uyku seni çağıracak. İşte bu anlar senin için çok önemli: asıl bu anlarda vazgeçmez de devam edersen her şey senin için daha kolay olacak. Başkalarının seni kışkırtmaya, kandırmaya çalıştığını, hedefinden uzaklaştırdığını hissettiğin anlarda değil de, kendi verdiğin kararlar doğrultusunda, hedefine giden yolda, kısa molalar verebilirsin. Molalar senin istediğin kadar olmalı, başkalarının senden istediği kadar değil. Bu molalar sana yeniden yoluna devam etmek için enerji verecektir.
Sana neyin bu enerjiyi verdiğini yine herkesten daha iyi sen biliyorsun: Belki güzel bir film izlemek, belki arkadaşlarınla biraz sohbet, belki spor yapmak… hangisini istersen, hangisi seni dinlendirecek ve hangisi seni daha rahatlatacaksa onu seçmelisin.Burada yine unutmaman gereken bir şey var seçim senin olmalı, başkalarının değil.Bazen molaların senin kontrolünden çıkmaya başladığını fark edersin biraz daha zaman dersin, ne olacak birkaç saat daha uzatsam hafta sonu biraz daha fazla çalışır açığı kapatırım dersin işte böyle zamanlarda, hedefine ulaştığında neler hissedeceğini, amacına ulaşmış olma duygusunu, zaferin vereceği rahatlamayı, yaşayacağın gururu düşünmeli ve kendine yeniden sormalısın :“ Ben………………….yı ne kadar istiyorum.”
Sana bu yolda destek sağlayacak bir şey daha yapabilirsin. Tıpkı senin gibi kendine hedef belirlemiş arkadaşlardan bir destek grubu oluşturabilirisin. Karşılaştığınız ortak sorunlara birlikte cevap bulabilirisiniz. Hedeflerine giden başka insanların olduğunu ve bu insanların da benzer sorunlarla karşılaştığını bilmek ve bu zorluklara ortak çözümler aramak sana ayrı bir güç verecektir. Unutma birlikten kuvvet doğar.
Hedefini Paylaş
Hedefine giden yolda sana etrafındaki herkesten çok daha fazla destek sağlayacak aileni de unutma. Onlara yapmak istediklerini anlat. Artık bir hedefin olduğunu bu hedefe giderken nelere ihtiyaç duyduğundan bahset. Bunları anlatırken onların gözlerindeki parıltı eminim ki seni daha da yüreklendirecektir. Ve göreceksin ki artık ailen sana “neden ders çalışmıyorsun, ne zaman ders çalışmaya başlayacaksın” gibi sorular sormaktan da vazgeçecek.
Etrafında oluşturduğun güç seni hedefine daha da bağlı kılacak, seni daha da yüreklendirecek ve sen geçen yılki senden daha farklı hissetmeye başlayacaksın. Neden mi? Çünkü sen artık kendini çok daha fazla tanıyorsun, kendinin çok daha fazla farkındasın. Neler başarabileceğini, neler yapabileceğini biliyorsun.
Kazandığın güçle vazgeçmeden yoluna devam etmelisin: çünkü sen başarılı bir öğrencisin
– Okul birincisi misin? Hayır.
– Sınıf birincisi misin? Hayır.
– Öğretmenlerinin sorduğu her soruya cevap mı veriyorsun? Hayır.
– Bütün yazılı ve sözlü notların çok mu iyi? Hayır.
Bütün bu sorulara hayır cevabını veriyorsan, seni başarılı bir öğrenci yapan nedir peki?
İşte cevap:
Artık sen bir karar verdin; hayatının önemli olan bölümü için kendine bir hedef belirledin, kendi hedefine doğru kendi kararlılığınla, kendini başkalarıyla kıyaslamadan ve en önemlisi de kendi hızında hedefine doğru ilerliyorsun.
İşte seni başarılı kılan ve bu başarının devamını sağlayacak olan, senin bu kararlılığındır.
“Haydi artık ilk adımı atma zamanı: yeni bir yıl ve yeni bir sen”
Elgiz Henden Kariyer ve Eğitim Koçu
* Cosmogirl Eylül 2008 eğitim koçu ekinde yayınlanmıştır.
Elgiz Henden